Hiszpański flan przepis – ulubiony deser Diego
Hiszpański flan to bardzo słodki deser. Zrobił on prawdziwą furorę w Hiszpanii i nieustannie zyskuje popularność na świecie.
Co to jest tradycyjny flan?
Hiszpański flan przyrządza się z mleka, cukru oraz jajek. Jest to proste, ale eleganckie danie. Wedle definicji słownikowej flan to krem budyniowy. Jego konsystencja przypomina mleczną galaretkę. Cechuje go delikatny kremowy smak oraz dodatek słodkiego karmelu. Jest bardzo popularnym deserem na Florydzie, do Kalifornii dotarł dzięki wpływom latynoskim.
Flan deser hiszpański i nie tylko — historia flanu
Flan deser hiszpański? Tak, ale nie od zarania dziejów. Starożytni Grecy, Rzymianie i Fenicjanie używali jaj za główny składnik receptury tej potrawy. Nazywali ją wtedy Tyropatiną. W Rzymie, aby stworzyć flan, wykorzystywano nadwyżki kurzych jaj. Początkowo nie był on słodki, a pikantny, serwowany z mięsem i warzywami. Nazwa deseru pochodzi od łacińskiego słowa „flado” (placek), przeobrażonego później we francuskie „flaon”, a finalnie w hiszpańskie „flan”.
W epoce średniowiecza nadal spożywano ten deser, szczególnie w okresie Wielkiego Postu, gdy część pokarmów była zakazana. Właśnie wtedy rozpoczęto wytwarzanie go z karmelu i cukru. Jednak to Hiszpania jest uznawana za ojczyznę współczesnej wersji.
Flan zyskał popularność dzięki powszechności składników (mleko, jajka i cukier). Był przysmakiem nie tylko na dworach królewskich, lecz również w większości klas społecznych. Jego receptura w średniowieczu przebyła drogę przez centralną i południową część Europy. Hiszpański flan stawał się coraz bardziej urozmaicony. Recepturę zaczęto wzbogacać o dodatkowe składniki. Maurowie dokładali do niego migdały i dodatki cytrusowe. Przepis przebył szlak przez ocean za karawelami Kolumba aż do brzegów Nowego Świata, gdzie również cieszył się zainteresowaniem. Także i dzisiaj często pojawia się na stołach w Panamie, na Kubie, czy w Meksyku, bardzo często w regionalnych wariantach.
Hiszpański deser i pomysły na różne rodzaje flanu
Hiszpański flan deser doskonale smakuje ze świeżymi owocami takimi jak np. porzeczki, wiśnie, borówki, maliny. Można go łączyć niemal ze wszystkimi dodatkami: wanilią, migdałami, płynną czekoladą, cynamonem, konfiturami, czy pistacjami. Jest to doskonały materiał dla kreatywnych domowych cukierników.
Istnieje wiele różnych wariantów flanu, w tym:
- Flan tradycyjny – podstawowy przepis na flan, zwykle przygotowywany z jajek, mleka, cukru, wanilii i wody.
- Flan kokosowy – wariant flanu, w którym mleko jest zastępowane mlekiem kokosowym, co daje deserowi delikatny smak kokosowy.
- Flan kawowy – wariant flanu, w którym dodaje się kawę lub ekstrakt z kawy, aby nadać mu intensywny smak kawowy.
- Flan dyniowy – wariant flanu, w którym dodaje się puree z dyni, co daje deserowi słodkawy smak i pomarańczowy kolor.
- Flan serowy – wariant flanu, w którym zamiast mleka używa się sera, takiego jak ricotta lub mascarpone, co nadaje deserowi lekkość i delikatność.
- Flan czekoladowy – wariant flanu, w którym dodaje się czekoladę lub kakao, aby nadać deserowi intensywny smak czekoladowy.
- Flan z karmelem – wariant flanu, w którym na dnie formy na flana układa się warstwę karmelu, co po upieczeniu tworzy słodki sos, który można polać na wierzch deseru.
To tylko kilka przykładów różnych rodzajów flanu, ponieważ istnieje wiele innych wariantów, w zależności od regionu, tradycji i preferencji kulinarnych.
Jak sprawdzić świeżość jaj?
Składniki tej potrawy powinny być najwyższej jakości. Dotyczy to przede wszystkim jajek, ważna jest zwłaszcza ich świeżość. Jak można ją sprawdzić?
Trzeba zanurzyć jajko w naczyniu z zimną wodą. Jeśli opadnie natychmiast poziomo na dno, można je spożywać bez obaw. Natomiast jeżeli “stoi” na dnie i unosi się w kierunku powierzchni, to nie jest pierwszej świeżości. Może nadawać się do konsumpcji, ale raczej niekoniecznie, by przygotować smaczny flan. Jeśli jajko po zanurzeniu w wodzie wypływa na powierzchnię lub nawet ponad nią wystaje, najwyraźniej ma już bardzo dużą komorę powietrzną. Innymi słowy, jest nieświeże.
Na co zwrócić uwagę podczas szykowania flan deser?
Szykując flan, pamiętaj o dobrym napowietrzeniu masy i temperaturze piekarnika (około 160 stopni). Przy zbyt wysokiej temperaturze deser się zważy. Czas pieczenia jest uzależniony od wysokości formy. Płytsze i szersze naczynia potrzebują około 50 minut. Hiszpański flan należy piec w kąpieli wodnej. Włóż formę do większego naczynia żaroodpornego i wypełniaj je wodą aż do połowy wysokości foremki.
W trakcie przygotowywania karmelu należy uważać, bo jest on piekielnie gorący. Nie należy mieszać go łyżką, lecz poruszać rondelkiem, aż do rozpuszczenia się cukru. Po upieczeniu flan należy wystudzić i wstawić do lodówki. Brzegi ostrożnie odciąć nożem i przerzucić na półmisek z rantem wprost z foremki.
Flan z jajek przepis z restauracji Columbia w Ybor City
Jest to jedna z najstarszych restauracji na Florydzie i zarazem największa z hiszpańską kuchnią na całym świecie. Flan przepis jest bardzo prosty do przygotowania, ale wymaga nieco uważności.
Flan waniliowy składniki:
- 300 ml mleka
- 200 gram skondensowanego mleka
- skórka obrana z połówki cytryny (zanim obierzesz, sparz i dokładnie umyj cytrynę)
- laska cynamonu
- 2 łyżki cukru
- 5 jajek
- łyżeczka ekstraktu z wanilii lub laska wanilii
- oraz szczypta soli
do przygotowania karmelizowanego cukru potrzebujesz:
- 2 łyżki wody
- 115 gram / trochę więcej niż pół szklanki cukru
Flan waniliowy czas przygotowania
Czas przygotowania ok. godziny
Czas pieczenia ok. 40 min (w przepisach zwykle podawane są wartości między 40 a 60 min)
Czas chłodzenia od 1 do 8 godzin
Hiszpański flan sposób przyrządzenia:
Przygotuj karmel, to znaczy wodę i cukier umieść w małym rondelku. Gotuj na średnim ogniu i mieszaj do momentu, gdy cukier przybierze złotawo-brązowy kolor. Gdy karmel będzie już gotowy, wlej go na spód kokilek (małych foremek do zapiekania).
W dalszej kolejności wlej na patelnię mleko oraz mleko skondensowane. Dodaj skórkę z cytryny i laskę cynamonu, delikatnie podgrzej na małym ogniu, tak by się nie zagotowały. Osobno ubij jajka, dodaj następnie do nich ekstrakt z wanilii, sól oraz cukier. Dokładnie wymieszaj. Wyjmij laskę cynamonu i skórkę cytryny z miksu mlecznego, stopniowo dolewaj go do pozostałych składników, przez cały czas mieszaj. Wylej masę do konkilek, na uprzednio skarmelizowany cukier.
Konkilki umieść na blaszce z gorącą wodą (wlej do wysokości około 2-3cm) i piecz w piekarniku przez 40 min, rozgrzanym do temperatury 150 stopni Celsjusza. Następnie wyjmij blaszki i schłodź desery w lodówce.
Przed podaniem delikatnie oddziel nożem masę od naczynia i przewróć naczynie do góry nogami. Dobrze przygotowany flan powinien łagodnie odejść od konkilek. Zbierz resztę karmelu i połóż na wierzch deseru. Możesz podać danie także ze świeżymi owocami lub cukrem pudrem.
Flan deser ciekawostki
- Flan przed wiekami był ceniony nie tylko ze względu na walory smakowe. Przypisywano mu też właściwości lecznicze – ponoć miał wspomagać nerki i wątrobę, a także zwiększać płodność i ułatwiać oddawanie moczu. Dowody na to można znaleźć w książce kucharskiej z 1475 roku, gdzie flan był określany jako zdrowa żywność.
- W średniowieczu flan przyprawiano pieprzem, szpinakiem, serem, a nawet rybami. Nie był wtedy traktowany jako deser, lecz jako danie wytrawne.
- Deser ten jest znany w wielu krajach świata, m.in. w Indiach, Japonii, Brazylii, a także na Kubie, na Dominikanie i w Wietnamie.
- Słowo flan używa się, aby określić, że czegoś się boimy lub jesteśmy zdenerwowani. Po polsku powiedzielibyśmy: „trzęsę się jak galareta”. W Hiszpanii powiemy: „Estoy hecho un flan”.
- Flan deser hiszpański jest ulubioną słodką potrawą Diego de la Vegi, w szczególności w wykonaniu Victorii.
